Mức sống được nâng cao, trong nhà ngoài phố, đâu đâu cũng bắt gặp các quý ông, quý bà đẫy đà, béo tốt. Béo phì là nhân tố nguy hiểm của bệnh cao huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh đái đường và một số “bệnh hiện đại”.
Vì vậy, rất nhiều người, nhất là các bậc trung niên và người già phải thực hiện giảm cân để giữ gìn sức khỏe. Lớp thanh niên, đặc biệt là các cô gái cũng áp dụng biện pháp giảm cân để giữ cho thân hình thon thả. Thế là thực phẩm giảm cân, thuốc giảm cân, hút mỡ… cứ đua nhau ra đời, “cơn sốt giảm cân” đã lan khắp thế giới. Mặc dù vậy, gần đây một số nhà nghiên cứu y học phát hiện rằng, rất nhiều người từ trước tới nay không có bệnh sỏi mật thì nay lại mắc căn bệnh sỏi mật trong quá trình giảm cân.
Bạn Lâm 26 tuổi, là một cô gái béo “có hạng” trong đơn vị X, nặng 70kg. Trước đây hai tháng, cô bắt đầu ăn uống hạn chế, thể trọng nhanh chóng giảm bớt 10kg, Lâm mừng hết chỗ nói. Vậy mà gần đây có hiện tượng sưng và đau bụng trên, hôm trước bụng trên bên phải bị quặn đau và vàng da, sau khi kiểm tra siêu âm B đã xác định là bệnh sỏi mật. Điều khiến Lam nghi hoặc không sao hiểu được nổi là năm ngoái, khi kiểm tra sức khỏe, cô cũng làm siêu âm B, tất cả đều bình thường, vậy mà sau một năm, làm sao lại mắc căn bệnh này? Theo lẽ thường, béo phì và ăn nhiều mỡ cũng như đưa quá nhiều lượng cholesterol vào cơ thể dễ gây ra sỏi mật, vậy tại sao hạn chế ăn uống để giảm cân lại bị sỏi mật được? Điều này quả là một vấn đề đáng được quan tâm.
Một số báo cáo nghiên cứu ở nước ngoài đã chứng minh rằng, trong số những người hạn chế ăn uống giảm cân có tới 10.7% – 26% bị sỏi mật. Tỷ lệ người bị sỏi mật do phẫu thuật giảm cân còn cao hơn nhiều. Nhà bác học Luteh người Mỹ đã tiến hành nghiên cứu đối với 77 trường hợp béo phì có tình trạng gan mật bình thường, trong đó 51 trường hợp ở nhóm giảm cân bằng hạn chế ăn uống và 26 trường hợp ở nhóm ăn uống bình thường. Qua đối chiếu thì thấy: Sau 8 tuần lễ, trọng lượng bình quân của mỗi người trong nhóm giảm cân đã giảm xuống gần 16.5kg, nhưng có tới 25.5% số người bị sỏi mật; còn nhóm ăn uống bình thường, không có trường hợp nào bị sỏi mật cả. Một nghiên cứu khác, ông Sifman và một số người khác đã theo dõi 252 người giảm cân bằng hạn chế ăn uống thì thấy sau 16 tuần, có 57 người bị sỏi mật (chiếm 22.6%).
Các nhà nghiên cứu còn phát hiện rằng, thể trọng trước khi giảm cân càng nặng, tốc độ giảm cân càng nhanh thì càng dễ gây ra sỏi mật. Thông thường, sỏi mật xuất hiện trong 2 năm đầu sau khi thực hiện việc giảm cân, 
đặc biệt là trong vòng 2 – 4 tháng đối với những trường hợp giảm cân nhanh, có tới 25% số người bị sỏi mật; tỷ lệ nữ mắc nhiều hơn nam, bệnh xảy ra đối với mọi lứa tuổi, phần lớn không có triệu chứng gì, cũng có khi bụng trên bị đau nhói, sợ ăn mỡ, buồn nôn… khi khám dễ chuẩn đoán nhầm là chứng tiêu hóa không tốt do giảm cân gây ra. Khoảng 6% – 20% số người xuất hiện chứng đau mật điển hình, kiểm tra bằng siêu âm B sẽ xác định được rõ. Cơ chế gây ra sỏi mật do giảm cân đến nay cũng chưa được làm rõ lắm. Quan điểm chung cho rằng, sau khi giảm cân, nhiệt lượng cung cấp bị giảm rõ rệt, lượng mỡ chức đọng trong tổ chức bị tiêu hao nhiều, cholesterol theo đó chuyển ra, làm cho lượng cholesterol trong dịch mật tăng lên đáng kể đồng thời chiết xuất và lắng đọng.
Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng, thể trọng trước khi giảm cân càng nặng, tốc độ giảm cân càng nhanh thì càng dễ gây ra sỏi mật.
Ngoài ra, sau khi hạn chế ăn uống, dịch mật tiết ra ít hơn, túi mật thu nhỏ lại và yếu hơn, co bóp kém nên dịch mật. Qua đó ta thấy, những người bị béo phì chớ có giảm cân một cách tùy tiện. Khi thể trạng vượt quá tiêu chuẩn 20% thì mới gọi là chứng béo phì và phải giảm cân một cách thích đáng. Nếu như cơ thể có hơi “đãy đà” một chút thì không cần phải giảm cân bằng cách nhịn ăn uống mà phải giữ ở mức độ thích hợp, tiến hành tuần tự, dần dần để cơ thể giảm trọng lượng từ từ và phải kiên trì lâu dài. Tối kỵ giảm cân với tốc độ quá nhanh dễ gây ra sỏi mật. Rèn luyện thể dục phù hợp sẽ tăng được hiệu quả giảm cân.
>>Có thể bạn quan tâm:
